Rabu, 12 Desember 2012

Peminjaman Kosabasa Bali ring Basa Asing


    Kosabasa duk ilu sampun nerima kosabasa saking basa nusantara miwah saking basa duranegara. Yening kosabasa duranegara utawi nusantara puniki sampun kadadosang kosabasa Bali, kosaasa Bali puniki kaparinama basa serapan.


1.2           Pembagian  Basa Serapan

Basa serapan Marupa kosabasa nusantara punuki wenten nglimbak rauh saking basa Jawi,  basa Sunda lan basa Sasak. Kosabasa basa Bali sane rauh saking duranegara inggih ipun rauh saking basa Inggris, basa Welanda, basa Perancis, basa Portugis, basa Arab, basa Sansekerta, miwah saking basa negara lian.

Kosa basa saking duranegara niki rauh dados kosabasa basa Bali madasar antuk :
1.     Ejaan basa duranegara puniki mangda dados ejaan basa Bali manut kaparinama ejaan fonetis (punapi sane kapiragiang punika sanekatulis),
Upama :         
1.                  Mobile – mobil               (basa Inggris)
2.                  Dienst – dinas                (basa Welanda)
3.                  Adhayaksa – jaksa                   (basa Sansekerta)
4.                  Kantoor – kantor           (basa Welanda)

2.     Ucapane (bunyi bahsa / lafal) pateh sakadi ucapan basa Bali,

Upama :
1.                  Domkracht – dongkrak  (basa Welanda)
2.                  Handock – hsnduk                   (basa Welanda)
3.                  Kursiy – kursi                (basa Arab)
3.       Suratan basa duranegara ring kosabasa basa Bali puniki kasurat manut sakadi ucapan basa sane kapiragiang,
Upama :
1.                Captain – kapten            (basa Inggris)
2.                Wrtta – orta                             (basa Sansekerta)
3.                Politia – polisi                (basa Welanda)
4.                Terrut – terror                (basa Perancis)

4.     Dasar kosabasa duranegara sane awanda yan rauh dados kosabasa Bali patut kasusun kadadosang kosabasa Bali patut kasusun dados kalih wanda utawi lintangan,

Upama :
1.                Aql – akal                       (basa Arab)
2.                School – sekolah            (basa Welanda)
3.                Lamp – lampu                (basa Welanda)
4.                Grha – geria                             (basa Sansekerta)


1.3    Conto kosabasa Bali Mawiwit saking Basa Sane Lian

1.     Mawiwit saking basa Kawa Kuna (tulisan lan ucapan pateh)

-                      Suwe                    tresna                   sirah           linggih
-                      Lumbe        suci             rambut        lungguh
-                      Lati             rerama        winik          ubuh
-                      Silit             kenapa        kiwa            darma
-                      Istri             duwe           uning          biji
-                      Sasih           umah          sampun       gae
-                      Total           totaal          ram             raam
-                      Rekanan     rekenen       pilar            pilaar
-                      Renten        rente           pompa        pompa

2.     Mawiwit saking basa Inggris

-                      Kiper          kiper           stres            stress
-                      Grup           group                   kapten        captain
-                      Rapot                   rapport       jenderal       general
-                      Bek             back            hamer                   hummer
-                      Senter                   center                   kalkun        calcutta hun
-                      Sentral        central         dokar          dog car
-                      Hen             hand           truk             truck
-                      Bola            ball             persis                   precis
-                      Mobil                   mobile         montor        motor
-                      Ctras           altas            pensil                   pencil

3.     Mawiwit saking basa Perancis

-                      Butik          burque        supir           chauffer
-                      Roman        romaans      kernet                   opelette
-                      Sigaret        cigarette      opelet                   opelette
-                      Antik          antique        eliket           etiquette
-                      Terror                   terreur         trotoar        trotoir
-                      Greliya        guereula      toilet           toilette
-                      Kado           candeau      bandar        pokok

4.     Mawiwit saking basa Arab

-                     Akal            aql              akhlak         adat
-                      Kursi          kursij           hikmat        amal
-                     Masuk         ma’syuq     majelis        umat
-                     Adil             berkah        serban         sedekah
-                     Hikmah       hakikat       izin              petuah

5.    Mawiwit saking basa Sansekerta

-                      Istana                   sthana                  siu               nusa
-                      Istri             stri              sekala                   kita
-                      Utama         uttama        pranata       tirta
-                      Batara         bhatara       utama                   desa
-                      Dewa          div              agama         basa
-                      Duka           dhuka                   niskala        baya
-                      Sastra                   castr            duri
-                      Bijaksana    wijaksana   sengsara
-                      Daksina      dhasina       paduka
-                      Gani            agni             alas
-                      Kerja           karya          jaya


6.        Mawiwit saking basa Portugis

-                      Jendela        mandor       serdadu       kasta
-                      Rong           jangka         meriam

7.        Mawiwit saking basa Cina

-                      Kanji           ieko             iaoco           baki
-                      Mi               taoge           bakpao       klenteng
-                      Bakmi         cincao         capcay        cincin
-                      Cawan        lumpia        sinshe                   cangkir
-                      Lonceng      cangkir        sampan

8.        Mawiwit saking basa Melayu

-                      Sapu            ejek             langkah
-                      Mabuk         heboh          raya
-                      Enggan        omong         cetus
-                      Kapok         sudi             sedoh
-                      Cemooh      seraya
-                      Cempedak   agem

9.        Mawiwit saking basa Jepang

-                      Taixo          samurai       kempo        kimono
-                      Jepun                   karate                   romusa       sayonara
-                      Jibakutai     shogun

0 komentar:

Template by : kendhin x-template.blogspot.com